مطالعات زن و خانواده
شناخت عوامل اقتصادی اجتماعی مرتبط با عاملیت زنان در جامعه: مورد مطالعه شهر کرمانشاه
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسندگان
1 مربی گروه جامعه شناسی دانشگاه پیام نور (mfsafarian@gmail.com)
2 دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد اسلام آبادغرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آبادغرب، ایران (moradi.pop@gmail.com)
چکیده
عاملیت سازه‌ای متشکل از رشد سه حوزه شرایط اقتصادی و سایر تصمیم‌گیری‌ها نسبت به خانواده و خصوصاً مردان، آزادی جابجایی در فضاهای عمومی و بیان دیدگاه‌های فرد نسبت به برابری نقش‌ها نسبت به مردان را شامل می‌شود. علیرغم مفروضات گسترده نسبت به توانمندسازی و عاملیت زنان در ایران، پژوهش های جامعه شناسی نسبت به این سازه ها در سطح محدودی قرار دارند. هدف این مطالعه شناخت عوامل اقتصادی اجتماعی مرتبط با عاملیت زنان در جامعه با تأکید بر شهر کرمانشاه می باشد. این مطالعه با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته بر روی 400 نفر از زنان شوهردار شهر کرمانشاه انجام گرفت. جهت برآورد پایایی ابزار پژوهش از آلفای کرونباخ و برای روایی از اعتبار صوری، هم چنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های مقایسه میانگین ها و ضرایب همبستگی استفاده به عمل آمد. جهت آزمون مدل تجربی پژوهش از رگرسیون چند متغیره استفاده به عمل آمد. نتایج حاصل از آن نشان می دهد که متغیرهایی مثل سن (26/0=r)، میزان عزت نفس (177/0 =r)، میزان استفاده از رسانه های جمعی (33/0 =r)، وضعیت شغلی همسر (13/5 =f)، محل تولد (512/5 =f)، نگرش به فرزندآوری (25/0- =r) و محرومیت نسبی (19/0- =r) بر روی عاملیت زنان تأثیر معناداری دارد. لازم به ذکر است که عاملیت زنان می تواند منجر به توانمندی، میزان قدرت و انتخاب سبک مناسب زندگی و افزایش سرمایه فرهنگی زنان در جامعه منجر گردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Understanding of Socio economic factors related to women's agency: A Case Study of Kermanshah
نویسندگان [English]
- mohsen safarian 1
- ali moradi 2
1 Instructor, Department of Sociology, Payam-e-Noor University
2 Associate Professor of Sociology, Eslam Abad Branch, Islamic Azad University, Eslam Abad-e-gharb. Iran
چکیده [English]
Agency is multifunctional instruments include the growth of three areas of economic conditions and other decisions about the family, especially men, the freedom of movement in public spaces and the expression of individual views about the equality of roles towards men. Despite broad assumptions about the empowerment and empowerment of women in Iran, sociological research is limited to these structures. The purpose of this study was to identify factors related to the agency of women in the community with emphasis on the city of Kermanshah. This study was conducted by survey method and a researcher-made questionnaire on 400 married women in Kermanshah. In order to estimate the reliability of the research tool, Cronbach's alpha, and for the validity of face validity, also used for analyzing the data, the means of comparison tests and correlation coefficients were used. To test the experimental model, multiple regression was used. The results show that variables such as age (r = 0.26), self-esteem (r = 0.177), mass media use (0.33) = r), place of birth (f = 512.5), attitude toward childbirth (r = -0.25), and relative deprivation (R = -0.19) has a significant effect on women's agency. It should be noted that women's empowerment can lead to empowerment, the amount of power, and the choice of a suitable lifestyle and increase the cultural capital of women in society.
کلیدواژه‌ها [English]
- empowerment of women
- women's agency
- decision-making power
- independence and freedom
- بوردیو، پیر (1384). شکل های سرمایه، در سرمایة اجتماعی: اعتماد، دموکراسی و توسعه، گـردآوری کیـان تاجبخش، ترجمة افشین خاکباز و حسن پویان، تهران: شیرازه.
- خزان، نگار و منصور وثوقی (1395). تبیین جامعه شناختی تاثیرات مردسالاری بر احساس محرومیت نسبی و احساس بیگانگی زنان از خود و از زندگی زناشویی، فصلنامه بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره هفتم، شماره اول، صص، 57-98.
- رفعت جاه، مریم و سمیه قربانی (1390). بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر ارتقای شغلی زنان، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان) دوره نهم، شماره اول (پیاپی 32); صص. 117-146.
- سامانی، سیامک و فولاد چنگ، محبوبه (1385). روانشناسی نوجوانی. شیراز: انتشارات ملک سلیمان.
- سرداری، ناهید و محمدصادق مهدوی (1383)، عوامل مؤثر بر عاملیت زنان در تغییرات اجتماعی (در شبکه خانواده)، رساله کارشناسی ارشد، رشته علوم اجتماعی، دانشگاه: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
- سن، آمارتیا (1381) توسعه به مثابه آزادی، ترجمه وحید محمودی، تهران: انتشارات دستان، چاپ اول.
- قادری طاهره، ودادهیر ابوعلی و چمنی سولماز (1391)، سطح توانمندی زنان متاهل و عوامل مرتبط با آن (مطالعه موردی زنان متاهل شهر اردبیل)، مطالعات جامعه شناختی ایران، دوره دوم، شماره چهارم، صص 1-19.
- کتابی، محمود، یزد خواستی، بهجت، فرخی راستایی، زهرا (1382). توانمندسازی زنان برای مشارکت در توسعه، فصلنامه پژوهش زنان، دوره اول، شماره هفتم، صص 30-5.
- کرمانی، مهدی، محمد مظلوم خراسانی، حسین بهروان، محسن نوغانی (1391). عوامل مؤثر بر توانمندی زنان سرپرست خانوار مورد مطالعه: زنان شاغل در مراکز کوثر شهرداری تهران در سال 1391، مجله جامعه شناسی ایران، دوره 14، شماره سوم، صفحه 116-148.
- لانگه، سارا (1372)، معیارهایی برای تواناسازی زنان، تهران، نشر روشنگران.
- هاشمیان فر، سیدعلی، صدیقه افروز و عزیزالله آقابابایی(1393) در مطالعه ای تحت عنوان رابطه نقش تجددگرایی و محرومیت نسبی بر میزان استفاده از لوازم آرایش دختران از دیدگاه دانشجویان، فصلنامه مطالعات زن و خانواده، دوره دوم، شماره دوم، صص 147-171.
منابع انگلیسی
1- Ahmad fitri, A., Mohd, N. I. I. and Toh, P. S. (2015). Sustainable tourist environment: perception of international women travels on safety and security in Kuala Lumpur, Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 168, pp. 123-133.
2- Bourdieu, P. (2005) Shapes of Capital in Social Capital: Trust, Democracy and Development, Kian Tajbakhsh Collection, Afshin Khakbaz & Hasan Pooyan Translation, Tehran: Shiraz. Text in Persian
3- Chafetz J. S. (2006). Theoretical Understanding of Gender, in Turner J. H. (ed) Handbook of Sociological Theory, Springer, p: 613-631.
4- Chafetz, J. S. (1984), Sex and Advantage: A Camparative Macro-Structural Theory of Sexctual Stratification, Tptwa, Rowman and Allandeld.
5- Cockerham, W. C. (2005). Health lifestyle Theory and the Convergence of Agency and Structure. Journal of Health and Social Behavior Vol. 46, pp. 51-67.
6- Eskandari, F. (2009). Women, Employment and Development, Center for Information and Statistics of the Women's Social Cultural Council. Text in Persian
7- Ghaderi T., Vudadayer A. and Chamani S. (2012), Marital Women's Capabilities Level and Related Factors (Case Study of Married Women in Ardabil), Sociological Studies of Iran, Vol. 2, No. 4, pp. 19-19. Text in Persian
8- Giddens A. (2008). The Consequences of Modernity, Translation by Mohsen Solati, Second Edition, Tehran, Center Publishing. Text in Persian
9- Hashemianfar, S. A.; Sedigheh A. A. Aghababa, I. (2014), Relationship between the role of modernization and relative deprivation on the use of cosmetics by girls from the viewpoint of students, Women and Family Studies, Volume 2, Number 2 (4), pp. 147-171. Text in Persian
10- Kabeer, Naila. (2000). Reflections on the Measurement of Women’s Empowerment. In: Discussing Women’s Empowerment: Theory and Practice. SIDA: Swedish International Development Cooperation Agency.
11- Kermani, M., Mohammad M. Kh., Hossein B., Noghani, M. (2012). Factors Affecting the Capacity of Female Headed Households: The Women Employed in Tehran Municipality Kosar Centers in 2012, Journal of Sociology, Vol. 14, No. 3, pp. 116-148. Text in Persian
12- Ketabi, M., Yazd M., Behjat, F. Rastaei, Z. (2003), Women Empowerment for Participation in Development, Quarterly Journal of Women's Research, Vol. 12, No. 7, pp. 30-5. Text in Persian
13- Khazan, N. and Vosoughi, M. (2016). Sociological Explanation of the Effect of Patriarchy on the Relative Poverty and the Feeling of Abandonment of Women from Self and Marital Life, Social Issues in Iran, Volume 7, No. 1, pp. 57-98.
14- Lange, S. (1993), Measures for the Empowerment of Women, Tehran, and Publishers of Roshangar. Text in Persian
15- Livia, S. O.; Rudolf, R. and Irena, E. K. (2013). The new roles of men and women and implications for families and societies, state of the art report, A project funded by European Union's Seventh Framework, Programed under grant agreement no. 320116.
16- Malhotra, A., & Schuler, S. R. (2005). Women’s empowerment as a variable in international development. Measuring empowerment: Cross-disciplinary perspectives, 71-88.
17- Nelly, P. S. (2007). The gender socialization process in schools: A cross-national comparison, educational scientific and cultural organization, pp. 1-27.
18- Phadke, Shilpa (2012), “The Gendered Usage of Public Space” in Fear that Stalks: Gender-based Violence in Public Spaces edited by Lora Prabhu and Sara Pilot, New Delhi: Zubaan.
19- Rafat Jah M., Ghorbani S. (2011). The Effect of Social Capital on the Promotion of Women's Job, Women in Development and Politics (Women's Research), Ninth Volume, No. 1 (32), pp. 117-146.
20- Samani, S. & Foladcheng, M. (2006). Teen Psychology. Shiraz: Malek Soleiman Publications. Text in Persian
21- Sardari, N. and Mahdavi M. S. (2004), Factors Affecting Women's Function in Social Change (Family Network), Master's Degree, Social Sciences, University: Islamic Azad University, Central Tehran Branch. Text in Persian
22- Sen, A. (2002) Development as Freedom, Translated by Vahid Mahmoodi, Tehran: Dasan Publishing, First Edition. Text in Persian
23- Tavakoli Vala, J. (2006), Examining Social and Cultural Obstacles of Women's Employment in Iran in recent decades, Tehran: Women's News Agency, headquarters. Text in Persian
24- Turner, J. H. (1986). The structure of sociological theory, Dorsey Press, Chicago.
25- Ugbomeh, M. M. Gorge, (2001). Women impowerment in agriculture education, for substionable roral development, oxford university press and community development journal, Vol. 36, No. 4, pp. 289-302.
26- Verick, S. (2014). Female labor force participation in developing countries. IZA World of Labor. 87. 1-10.
Yount, M. K.; VanderEnde, E. K.; Dodell, S.; Cheong, F. Y. (2015). Measurement of Women’s Agency in Egypt: A National Validation Study, Soc Indic Res, /s11205-015-1074-7, pp. 1-22 DOI 10.1007/s11205
)