سیاست جنایی اسلام در مجازات قصاص مرد در قتل زن

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا مطالعات زنان و خانواده دانشگاه ادیان و مذاهب قم

2 عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

تحقیق حاضر به بررسی چگونگی پرداخت فاضل دیه از طرف خانواده زن مقتول به قاتل در انجام قصاص پرداخته و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و روش تحقیق توصیفی و تحلیل نظر فقیهان ، بیان داشته که قتل چه از طرف مرد و چه از طرف زن واقع شده باشد،در درجه اول حکم یرای هر یک از ایشان قصاص است. و با توجه به نظر برخی فقها نسبت به تفاوت عدم پرداخت فاضل دیه از طرف خانواده‌های فقیر و غیر فقیر ،توجه قانونگذار را به اصلاح و تغییر شکلی قانون فعلی معطوف می‌دارد.اما نکته قابل اهمیت اینکه سیاست جنایی با رویکرد جدیدی که دارد تدوین قانون را، به عنوان سیاست جنایی تقنینی، تنها یکی از ابزار می‌داند لکن ابزارهای دیگری چون عملکرد مقامات اجرایی و قضایی و در مواردی با اجازه شرع و قانون، مشارکتهای مردمی تاحدود قابل توجهی می‌تواند اشکالات موجود را مرتفع سازد. مطابق آیات شریفه قرآن در موضوع فعلی توصیه به عفو و گذشت و همیاری و همدلی مردم نسبت به یکدیگر، یادآور سیاست جنایی قضایی و مشارکتی است که مقامات قضایی می‌توانند در این زمینه قدمهای موثری بردارند و درصورت تصمیم خانواده‌ها به اجرای قصاص، برای احقاق حق خانواده فقیر تلاش نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sentencing a man, who killed a woman, to death penalty in Islamic Criminal Policy

نویسندگان [English]

  • maryam ahmadieh 1
  • javad habbiy tabar 2

1 Ph.D. Student in Women and Family Studies, University of Religions and Qom

2 Member of the faculty of Al-Mustafa Al-Alamieh Society

چکیده [English]

m by the family of a woman who murdered by him in order to apply penalty of retribution. The article is done through library research and descriptive method along with analyzing the ideas of jurists who state that in the case of murder, whether the slain is man or woman, the primary code is retaliation, and paying half of the blood money is not considered. By the acceptance of the scholars ` view point regarding not paying the half of the blood money by those poor families who cannot afford it, the legislator came to conclusion to change and reform the current article. The important point here is that the criminal policy with the new approach, considers the legislation, as legislative criminal policy, just as a tool. Rather it considers the other tools such as performance of the administrative and juridical authorities, and in some case with the permission of Shri`ah and law, the contribution of people, to the considerable extant, may solve the problem. According to the verse of the holy Quran regarding the current issue, advising and encouraging people to forgiveness, helping one another, and having the feeling of sympathy towards each other, the cooperative criminal policy and helping the poor families to apply retaliation by giving them time in order to pay half of the blood money with the support of juridical and administrative authorities and also holding meetings by the administrative authorities for reconciliation and compromise between two sides, as the juridical-criminal policy, would be helpful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criminal Policy
  • half of the blood money
  • Sentencing a man
حاجی‌ده‌آبادی، احمد(1388‌)‌. جبران خسارت بزه‌دیده به هزینۀ دولت و نهادهای عمومی، چاپ اول، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
حسینی، سید محمد‌(‌1380). نظام هنجاری در سیاست جنایی اسلام، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 51: 37 تا 64.
حسینی، سید محمد‌(1376). ‌سیاست جنایی(مفاهیم، مدل‌ها)، مجله کانون وکلاء، 11.
حسینی، محمد حسین‌(1383). سیاست جنایی( در اسلام و جمهوری اسلامی)،چاپ اول، تهران: دانشگاه تهران و سمت.
الحلی، ابن ادریس‌(1407). السرائر، قم: جامعه المدرسین.
خامنه‌ای، سیدعلی(1378). کتاب القصاص، درس خارج فقه،29/6/78
خمینی، روح الله‌( بی‌تا). تحریر الوسیله، قم: اسماعیلیان.
خویی، سید ابوالقاسم‌(1410). اجود التقریرات‌(تقریرات درس علامه نائینی)، قم: مؤسسه مطبوعات دینی.
خویی، سید ابوالقاسم‌( ‌1395). تبیان فی تفسیر القرآن، چاپ اول، بیروت: دارالزهراء.
خویی، سید ابوالقاسم (بی‌ ‌تا) مبانی تکمله المنهاج، قم: دارالهادی.
الراوندی، قطب الدین‌ (1405). فقه القرآن،چاپ دوم، قم، مکتبه آیه الله المرعشی النجفی.
رسولی‌آذر، اصغر(1394) سیاست جنایی، http://www. pajoohe. com،9/9/94.
ژرژلوسور (1371-1372). سیاست جنایی، ترجمۀ نجفی ابرند‌آبادی، علی‌حسین، مجله تحقیقات حقوقی،(11-12): 395 – 436.
شاکری گلپایگانی، طوبی‌( 1382). دعوی قتل فرزند توسط پدر در سیاست جنایی مشارکتی، مجله فقه و حقوق خانواده،9-36.
شهابی، محمود‌(‌بی‌تا). ‌تقریرات اصول(خلاصه تقریر و درس)، بی‌جا.
شیخ طوسی‌( 1409). التبیان فی تفسیر القرآن،چاپ اول، مکتبه الاعلام الاسلامی.
روحانی، صادق ( 1414). سید محمد، فقه الصادق علیه السلام،چاپ دوم، قم: دارالکتاب،
طبرسی، امین‌الاسلام‌ فضل بن حسن‌( م1415 ق ). ‌مجمع البیان؛ چاپ اول بیروت: مؤسسة‌ الاعلمی مطبوعات.‌.
طهماسبی‌نیک، علی اشرف‌(1383). سیاست جنایی اسلام در برخورد با بزه‌کاری و بزه‌دیدگی زنان، تهران‌: برگ زیتون. ‌
فاضل لنکرانی، محمد جواد‌(‌1380). جلسۀ 7 و 16 درس تقسیمات مقدمات واجب. ‌
http://www. fazellankarani. com
 فاضل هندی، بهاء الدین محمد‌ (1305). ‌کشف اللثام، قم: مکتبه آیه الله المرعشی النجفی.
فخرالمحققین، محمدبن الحسن الحلی‌( ا138). ‌ایضاح الفوائد،چاپ اول، قم.
فیض کاشانی، محسن‌( 1416)‌‌. تفسیر الصافی، چاپ دوم، تهران: مکتبه الصدر.
قرطبی، محمد بن احمد‌( 1405 ق‌). الجامع‌ لاحکام‌ القرآن؛ بیروت، مؤسسه التاریخ العربی.
قیاسی، جلال الدین (‌1385). مبانی سیاست جنایی حکومت اسلامی، چاپ دوم، قم، پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی.
مارتی، میری دلماس (1381). ‌نظام‌های بزرگ سیاست جنایی، ترجمۀ نجفی ابرند آبادی، علی حسین، چاپ اول، میزان.
محقق اردبیلی،موسی احمد‌(بی‌تا). ‌زبدة البیان؛ المکتبةالمرتضویة.
محمدی جور کوبه، علی ‌(1387).  قصاص مرد در برابر زن‌، چاپ اول، تهران‌: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
مشهدی قمی، محمد‌ (1407). ‌کنزالدقائق، چاپ اول، موسسه النشر الاسلامی.
منصور، جهانگیر‌ (1394). قانون مجازات اسلامی، تهران: دیدار.
موسوی بجنوردی، سید محمد‌( 1384). ‌فقه تطبیقی بخش جزایی،چاپ دوم‌،تهران: پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی. ‌
میرخلیلی، سید محمود‌( 1388). ‌پیشگیری وضعی از بزهکاری، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
نجفی، محمد حسن‌(1367). ‌جواهر الکلام؛ چ 3،تهران: دارالکتب الاسلامیة.‌.
هادوی تهرانی، مهدی ( 1389). ‌معتضدی، مجید، پژوهشنامۀ قرآن کریم‌، سال دوم، 7: 65-90.
Al-Hilli, E. (1986). As-Sarair, Qom: Jamia Al-Modarresin (Text In Presian).
Ar-Ravandi, Q. (1984). Fiqhul Quran, 2nd edition, Qom: Maktabah Ayatullah Al-Marashi An-Najafi.
 
Fazil Lankarani, M. J. (2002). 7th and & 16th sessions of Division of compulsory basics lesson. http://www. fazellankarani. com
Fazil H. BahaudDin M. (1884). Kashfil Liam, Qom: Maktabah Ayatullah Al-Marashi An-Najafi(Text In Presian).
Fakhrul M. & Mohammad Ibn .. (1960). Izahul Al-Favaid, 1ST edition, Qom (Text In Presian).
Feyz Kashani, M. (1995). Tafsir As-Safi, 2nd Publish, Tehran: Maktabah As-Sadr(Text In Presian)
George,Losoro's Criminal policy Criminal policy Translated by Najafi Abrand Abadi, A. H. (1993-1994). no. 11 ,12 . Law Research publication.
Hadavi Tehrani, M. (2011). Motazedi Majid. Holy Qoran Research papers . 2nd Year, (7(: 65-90(Text In Presian).
Haji DehAbadi, A.(2009). Compensating offence loss by government and public foundations, 1st edition, Qom: Islamic culture and thought research centre(Text In Presian).
Hosseini, S. M. (2001). Normal system in Islamic criminal policy, law and political publication of Tehran University No. 51 (pgs 37-6((Text In Presian).
Hosseini, S. M. (1997). Lawyer's Center publication, No. 11(Text In Presian).
Hosseini, S. M. (2004). The criminal policy in Islam and Islamic Republic,1st edition, Tehran: Tehran University & SAMT Publication(Text In Presian).
Khamenei, S. A. Qesas(Islamic retaliation). /7829/6. (Text In Presian).
Jalal Ad-Din, Q. (1385). foundations of crominal policy ofIslamic government. 2nd edition. Qom. research center of  Islamic science and culture.
Jahangir M. (2016)‌. Islamiv penalty law. Tehran: Didar
Khomeini, Rouhullah. Tahrirul Al-Vasilah, Qom: Ismaeilia publication (Text In Presian).  
Khoei, S. Ab. (1989). Ajvadul Taqrirat, (Allamih Naeini's lesson), Qom: Religious Press Institution. 2nd edition(Text In Presian).
Khoei, S. A. (1995). Tibyan fi Tafsirul-Quran. 1st edition, Beirut: Daruz-Zahra(Text In Presian).
Khoei, S. A. (No date). Basics of Takmilatul Minhaj, Qom: Darul Hadi(Text In Presian).
Mahmoud S. (No date). Taqrerat Al-osul (Summarized writings and lessons)(BIJA).
Marti Miri Delmas's World's Great criminal systems. (Translated by Najafi Abrand Abadi, A. H. (2010). 1st edition. Mizan(Text In Presian).
Mohaqiq A. & Mosa A. (No date) Zubdatul Bayan(Text In Presian).
Mohaammadi J. & Koubeh, A. (2009). man's Qesas for woman'murder. 1st edition. Tehran research center of Islamic thoughts and culture. research center of Islamic thoughts and culture. research center of Islamic thoughts and culture(Text In Presian).
Mshahadi Qomi, M. (1986). Kanzul Daqaiq, 1stedition. Islamic press publication(Text In Presian).
Mousavi B. & Sayyed M.. (2006). Comparative Fiqh penalty section 2nd edition. Tehran: Imam  Khomeini and Islamic revolution Research center(Text In Presian).  
Mir Khalili, S. M.(2010). Prevention of offence. Qom. Reearch center of Islamic thought and culture(Text In Presian).  
Najafi, M. H.(1989). Javahirul Kalam, 3rd edition. Tehran: Darul Kotob Al-Islamiyah(Text In Presian).
Qurtobi, M. A.(1985). Al-Jami Li Ahkam Al-Quran, Beirut: Arabic History Institute.
Rasouli Azar, Asghar, Criminal policy, 2015/11/30(Text In Presian).
Shakeri Golpayeghani, T. (2004). The child's murder by his father law case in Cooperative political crime. Family Jurisprudence and Law publication, No. 32, Pgs. 36-9(Text In Presian).
Shaykh Tousi. (1988). At-Tibyan Fi Tafsirul-Quran, 1st edition. Maktabah Al-A'lam Al-Eslami(Text In Presian).
Sadeq Rouhani, S. M. (1993). Sadiq (a. s) Fiqh, 2nd edition. Qom:Darul Kitab(Text In Presian).
Tabrasi, A. I. F. H. (1994). Majmaul Bayan, 1st edition. Beirut  Al-alemi Institution(Text In Presian).
Tahmasibi Nik, A. A. (2005). Criminal policy in confrontation with offence and women's offend. Tehran: Barge Zeytun(Text In Presian).