بررسی فقهی جشن طلاق

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی/دانشکده الهیات/دانشگاه سیستان و بلوچستان،ایران

2 گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

جشن طلاق پدیده ای نوظهور بوده که در جامعه کنونی خصوصا کلان شهرها در حال گسترش است؛ این نوع وقایع علاوه بر اینکه به لحاظ آثار اجتماعی و روانشناختی مورد بررسی قرار می گیرد، باید به جهت شرعی نیز مورد کندوکاو قرار گیرد. بویژه که اکثریت مراجع عظام تقلید نیز متذکر حکم آن نشده اند. این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده نشان می دهد، ادله ی مثبت جواز یا نفی این پدیده نوظهور واکاوی نشده؛ لذا هر چند به جهت اصل اباحه شاید جواز چنین پدیده ای به ذهن خطور کند؛ لکن با توجه به اهمیت این مقوله و وجود مفاسد و تبعات غیر قابل انکار ناشی از ترویج آن ضرورت اقتضا می کند؛ ادله مورد بررسی قرار گیرد. اما از سه دیدگاه تصور شده، جواز،حرمت و قول به تفصیل، براساس نقد وبررسی ادله هرکدام، بنظر می رسد، مبتنی بردلالت برخی ادله نظیر تشبه به کفار و قاعده نفی سبیل، حکم به عدم جواز از قوت بیشتری برخوردار می باشد.

تازه های تحقیق

حکم فقهی جشن طلاق با وجود ادله­ای که ذکر شد، رجوع به اصل جواز و دیگر اصولی که هنگام نبود دلیل به آن­ها استنادشد، صحیح نیست، زیرا صحت استناد به آن­ها منوط به نبود حجت شرعی و در ظرف زمانی عدم­الدلیل جایز است؛ در حالی که ادله مثبتِ حرمت مجالی برای شک باقی نمی­گذارند. به­عنوان نمونه اصل برائت که در این موضوع برای جواز به آن استناد می­شود مقید به شک و فحص است. یعنی صرفاً هنگام شک و آن هم پس از فحص و یأس از وجدان دلیل قابل استناد است. زیرا روشن است که ادله اجتهادی بر ادله فقاهتی از جمله اصل برائت مقدم است. لذا با توجه به حرمت تشبه به کفار و به دلالت قاعده نفی سبیل و همچنین مناسبت میان حکم و موضوع به­هیچ وجه نوبت به اصول و قواعدی که بر جواز دلالت دارند، نمی­رسد. بنابراین، برگزاری جشن طلاق حرام بوده و به جهت آثار زیان­بارش، فعلی مجرمانه محسوب می­شود. ادله قول به تفصیل نیز صرفاً تلاشی به جهت توجیه، عادی انگاری و رنگ و لعاب شرعی بخشیدن به این عمل ناپسند است و همان ایرادی که به ادله جواز واردشد عیناً به این دلیل نیز وارد است بنابراین، مشروعیت بخشی به این جشن توجیه شرعی ندارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Jurisprudential review of the divorce celebration

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Kaykha 1
  • Ayoub Shayesteh 2

1 Associate prof., University of Sistan & Baluchestan,Iran

2 University of Sistan & Baluchestan

چکیده [English]

Divorce celebration is an emerging phenomenon that is expanding in today's society, especially in big cities. In addition to being investigated in terms of social and psychological effects, this type of events should also be explored for the Sharia. Especially since the majority of the great authorities of taqlid did not mention its ruling. This research, which was carried out using a descriptive and analytical method, shows that the positive evidence for the permission or negation of this emerging phenomenon has not been analyzed; Therefore, although due to the principle of obscenity, perhaps the permission of such a phenomenon comes to mind; However, due to the importance of this category and the existence of undeniable corruptions and consequences resulting from its promotion, it is necessary; The evidence should be examined. But from the three imagined points of view, permissibility, sanctity, and promises in detail, based on the criticism and examination of the evidences of each, it seems that based on the implication of some evidences such as similarity to the infidels and the rule of negation of the mustache, the verdict of non-permissibility is stronger.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Divorce celebration
  • kingship
  • abaha
  • resemblance to infidels
  • psychological
احمدیه، مریم؛ اسحاقی، محمد. (1395). تطورات مفهوم نشوز در ادوار مختلف فقه شیعه، فصلنامه علمی مطالعات زن و خانواده، 1(4)، 85-111.]لینک] DOI :10.22051/JWFS.2016.2341 
اشتری، اشتهاردی، علی‌پناه. (1417ه.ق). مدارک العروه، دارالأسوه للطباعه و النشر، چاپ اول. [link]
قرآن کریم
انصاری، مرتضی. (1411ق). فرائد الاصول- بیروت- بی نا.
ابن قبه، محمد. (1405ق). نقض کتاب الاشهاد ضمن، به کوشش علی اکبر غفاری و قم: نشر الهادی.         
آخوند خراسانی. محمد کاظم.(1429ق).کفایه الاصول ، قم: موسسه نشر اسلامی.
اصفهانی،(مجلسی دوم،)محمد باقربن محمدتقی.(1410ق).بحارالانوار،موسسه الطبع والنشر.
آرگابل مایکل.(1382ش). روانشناسی شادی ،ترجمه مسعود نشاط دوست و همکاران چاپ اول، اصفهان.  
ابن فهد حلی، احمد بن محمد.(1407ق). عده الداعی و نجاح الساعی، بیروت: دار الکتب الاسلامی    
بربری لیلا.(1380ش). آشنایی با هفت هیجان اصلی،م جله الکترونیکی موفقیت.
حر عاملی، محمدبن‌حسن.(1409ق).تفصیل وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعة، قم: موسسه آل‌البیت علیه‌السلام.
حیدری، علی نقی.(1380ش). ترجمه اصول استنباط ،شیروانی علی و غرویان محسن قم: ایران دار الفکر.
خویی، ابوالقاسم.(بی‌تا). محاضرات فی اصول الفقه، بی‌جا.
چابکی، ام البنین.(1392ش). مطالعه بین نسلی رابطه نگرش به طلاق و کارکردهای خانواده در زنان شهر تهران، مطالعات زن و خانواده، 1(1):159-185.     10.22051/JWFS.2014.1512 [Link]
دیلمی، حسن بن محمد.(1417ق). ارشاد القلوب، تهران: دار الاسوه..
شریف مرتضی، علی بن حسین موسوی.(1409ق).رسائل الشریف المرتضی، قم :دارالقرآن.
شیخ صدوق، ابن بابویه.(1404ق). من لا یحضره الفقیه،  بیروت: موسسه الاعلمی.
طبرسی، حسن بن فضل.(1370ش). مکارم الاخلاق، قم: الشریف الرضی.
طبرسی، علی بن حسن.(1431ق). مشکاه الانوار فی غرر الاخبار، قم: موسسه علمی فرهنگی دار الحدیث.
علم­الهدی، سید مرتضی.(1368ش). الذریعه الی اصول الشریعه،تهران: دانشگاه تهران.
فاضل مقداد.(1412ق). الاعتماد فی شرح واجب الاعتقاد، آستانه الرضویه المقدسه، مجمع البحوث الاسلامیه، مشهد.
فلاح یخدانی، محمد جواد و محمد حسین علی پور انجایی.(1395ش). نگاهی به مفهوم و حکم تشبه به کفار، مجله پژوهشنامه فقهی، 5 (1): 146-117[Link]
کلینی، محمد بن یعقوب.(بی‌تا). الکافی، بیروت: دارالکتب الاسلامیه،چاپ چهارم.
محمدی، حانیه و زهره سپهری شاملو و محمد جواد اصغری ابراهیم آباد.(1398ش). اثر بخشی طرح واره درمانی هیجانی گروهی بر کاهش احساس تنهایی و نشخوار فکری زنان مطلقه، مجله: مطالعات زن و خانواده، 7(2):115-136. 10.22051/JWFS.2020.19718.1708 [Link]       
مکارم شیرازی ، ناصر.(1411ق). القواعد الفقهیه، قم : مدرسه ی امام امیرالمومنین.
ملتی، علیرضا، سید محمدرضا امام، بهزاد حمیدیه.(1400ش). بررسی نفوذ فرهنگی دشمنان انقلاب اسلامی ازمسیر ورزش های غیر همسو با ارزش های دینی با تکیه بر قاعده نفی سبیل (مطالعه موردی یوگا ) و راهکار های مقابله با آن، پژوهش­های انقلاب اسلامی، 10(3):   131 -146.  DOI:20.1001.1.23222573.1400.10.3.5.8 [Link]
موسوی خمینی، سید روح الله.(1412ق). کتاب البیع، چاپ اول، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
 موسوی خمینی ،سید روح الله،(1386ش). مناهج الوصول الی علم الاصول، موسسه قم :تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، روح الله.(بی تا). توضیح المسائل، المحشی للامام الخمینی ، بی نا، بی جا.
موسوی بجنوردی، سید حسن.(1377ش). القواعد الفقهیه، قم: الهادی.
نجفی، محمد حسن،(1362ش). جواهر الکلام، بیروت: دار احیاء التراث العربی،  چاپ هفتم.
نراقی، احمد.(1408ق). عوائد الایام، قم : مکتبه بصیرتی.
نوری محدث، میرزا حسن.(1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل،چاپ اول، قم: موسسه آل البیت علیهم السلام.
خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، یکشنبه ۱۲ شهریور1396، کد خبر96061207038.
خبرگزاری eghtesad online.com
پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی.