تأثیر روایت درمانی بر افکار اضطرابی مادران مطلقه

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 گروه روانشناسی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران.

2 دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، گروه روانشناسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف پژوهش ، بررسی تأثیر روایت‌درمانی بر افکاراضطرابی مادران مطلقه بود.پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه مادران مطلقه شهرستان بهبهان بودند؛ که از طریق یک مرکز مشاوره در بهبهان برای شرکت در پژوهش اعلام آمادگی کردند. روش نمونه‌گیری به روش هدفمند و به‌طور داوطلبانه بود. ازمیان افرادی که اعلام آمادگی کردند، 44 نفر برمبنای ملاک‌های ورود به پژوهش انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل جایابی شدند. به‌منظور سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه افکاراضطرابی ولز AnTI (1994) استفاده شد. پیش از شروع درمان و در انتهای درمان، اعضای دو گروه به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. اعضای گروه آزمایش در معرض پروتکل هشت جلسه‌ای روایت‌درمانی پاین (2004) قرار گرفتند و اعضای گروه کنترل هیچ مداخله‌ای دریافت نکردند. جهت تحلیل داده‌های پژوهش از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد و نتایج نشان داد که روایت‌درمانی باعث کاهش معنادار افکار اضطرابی: (01/0 p<، 04/34 =F) و با توجه به مجذور اتا میزان این تأثیر 45 درصد است؛ اضطراب‌اجتماعی: (01/0 p<، 00/34 = F) و با توجه به مجذور اتا میزان این تأثیر 46 درصد است؛ اضطراب‌جسمانی: (05/0 p<، 16/7 = F) و با توجه به مجذور اتا میزان این تأثیر 15 درصد است، و فرانگرانی: (01/0 p<، 15/14 = F) و با توجه به مجذور اتا میزان این تأثیر 26 درصد است. در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد. نتایج این پژوهش حاکی از این است که روایت‌درمانی می‌تواند روش مناسب و مؤثری در کاهش افکار اضطرابی مادران‌مطلقه باشد.

تازه های تحقیق

 نتایج نشان داد که روایت‌درمانی باعث کاهش معنادار افکار اضطرابی: (01/0   p-value <، 04/34 F= )، اضطراب‌اجتماعی: (01/0 p-value<، 00/34= F)، اضطراب‌جسمانی: (05/0  p-value <، 16/7 F=)، و فرانگرانی: (01/0 p-value<، 15/14 F=)  در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد. نتایج این پژوهش حاکی از این است که روایت‌درمانی می‌تواند روش مناسب و مؤثری در کاهش افکار اضطرابی مادران‌مطلقه باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effect of Narrative Therapy on Anxiety Thoughts of Divorced Mothers

نویسندگان [English]

  • Mina Rajabi 1
  • Hosein mohagheghi 2
  • Mohammad Reza Zoghi Paydar 1
  • Rasoul Kord noghabii 1

1 Department of Psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran.

2 Associate Professor of Psychology, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.

چکیده [English]

The present study was conducted to investigate the effect of narrative therapy on anxiety thoughts of divorced mothers in Behbahan. This research was a quasi-experimental study with a pretest and posttest design with a control group. The study population was all divorced mothers in Behbahan; 44 of them announced their readiness to participate in the research; Which were selected as a sample and randomly assigned to the experimental and control groups. After performing the pretest, the protocol of eight sessions of narrative therapy was performed. The AnTI Wells Anxiety Thought Questionnaire (1994) was then administered. Statistical analysis of covariance showed that the protocol of narrative therapy, anxiety thoughts: (p <0.01, F = 34.04), social anxiety: (p <0.01, F = 34.00), physical anxiety: (p <0.05 , F = 7.16), meta-worry: (p <0.01, F = 14.15) has reduced divorced mothers. Therefore, narrative therapy had an effect on the anxious thoughts of divorced mothers and this treatment method can be applied to divorced mothers to reduce anxious thoughts, increase mental health and reduce the psychological damage of life after divorce and being a single parent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • anxiety thoughts
  • narrative therapy
  • divorced mothers
بهرامی، فاطمه, و رضوان، شیوا(1386). رابطه افکار اضطرابی با باورهای فراشناختی در دانش­آموزان دبیرستانی مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر.‎ مجله روان­پزشکی و روان­شناسی بالینی ایران (اندیشه و رفتار)، 13(3)،249-255  [Link]
پاین، مارتین. (1396). روایت­درمانی جهت آشنایی متخصصان مشاوره و روان درمانی، ترجمه مریم اسماعیلی‌نسب و حلیمه پناهی. تهران: رشد.
جعفری، فاطمه؛ حیدرنیا، احمد و عباسی، هادی. (1397). اثربخشی درمان روایتی به شیوه گروهی بر کاهش افسردگی زنان مطلقه. نشریه علمی رویش روان­شناسی، 8(5)، 217-222.‎ [Link]
حسنی، جعفر؛ و میر‌آقایی، علی‌محمد. (1390). رابطه‌‌ راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با ایده‌پردازی خودکشی. روانشناسی معاصر، دوفصلنامه انجمن روان­شناسی ایران، 7(1)، 61-72.‎ [Link]
صادقی فسایی، سهیلا و ایثاری، مریم. (1391)؛ تحلیل جنسی از زندگی پس از طلاق: مطالعه کیفی، زن در توسعه و سیاست، 10(3)، 30-5.DOI. https://doi.org/10.22059/jwdp.2012.29480 [Link]
صادقی، سعید؛ سهرابی اسمرود، فرامرز؛  دلاور،  علی؛ برجعلی، احمد، و قاسمی تودشکچویی، غلامرضا. (1389). بررسی اثربخشی تلفیق دارو درمانی و شناخت درمانی گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) بر کاهش افسردگی زنان مطلقه شهر اصفهان.‎ مجله دانشکده پزشکی اصفهان،28(112)، 681-698. [Link]
غلامی، علی، و بشلیده، کیومرث. (1390). اثربخشی معنویت درمانی بر سلامت روان زنان مطلقه. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده. 1(3)، 331-3. [Link]
غلامی، علی،  بشلیده، کیومرث و رفیعی، عزیمه.(1390). اثربخشی تئاتر درمانی بر سلامت روان زنان مطلقه. فصلنامه علمی-پژوهشی روش­ها و مدل­های روان­شناختی، 3(10)، 45-64.‎ [Link]
فرخی، حسین، سید زاده، ایمان، و مصطفی پور، وحید. (1396). بررسی ساختار عاملی، اعتبار و پایایی فرم فارسی مقیاس باورهای مثبت و منفی نشخوار فکری (PBRS-NBRS) و مقیاس پاسخ نشخوار فکری (RRS). مجله پیشرفت­های نوین در علوم رفتاری،2(14)،21-37.‎ [Link]
فرخی، حسین، مصطفی پور، وحید. (1397). بررسی ساختار عاملی، اعتبار و پایایی فرم فارسی پرسشنامه‌ی افکار اضطرابی (AnTI)، کنترل افکار (TCQ) و سیاهه سرکوب خرس سفید (WBSI) در جمعیت بالینی. فصلنامه روان شناسی تحلیلی شناختی، 9(33)، 19-31.‎ [Link] DOI:10.22075/JCP.2018.11010.1073
قربانعلی پور، مسعود؛  نجفی، محمود؛ علیرضالو، زهرا و نسیمی، منیره. (1392). اثربخشی واقعیت درمانی بر شادکامی و امیدواری در زنان مطلقه. مشاوره و روان درمانی خانواده، 4(2)، 297-317.‎ [Link]
قمری‌کیوی، حسین؛ رضایی‌شریف، علی، و اسماعیلی قاضی ولوئی، فریبا. (1394). اثربخشی رفتاردرمانی شناختی-استعاره‌ای بر افسردگی و تاب‌آوری زنان مطلقه. مددکاری اجتماعی، 5(1)، 5-12.‎ [Link]
قوامی، مرجان؛ فاتحی زاده، مریم؛ فرامرزی، سالار؛ و نوری امام زاده ای، اصغر.(1393). اثربخشی رویکرد روایت درمانی بر اضطراب اجتماعی و عزت نفس دانش آموزان دختر دوره راهنمایی.‎ نشریه روانشناسی مدرسه،(3)3. 61-73. [Link]
گلدنبرگ، ایرنه؛ گلدنبرگ، هربرت. (1392). خانواده درمانی. ترجمه حسین شهی براواتی، حمیدرضا، نقش‌بندی، سیامک. تهران: روان.
محمد نژادی، بهجت و ربیعی، مهدی. (1397). بررسی اثربخشی طرح‌واره درمانی بر کیفیت زندگی و بهزیستی روان‌شناختی زنان مطلقه. فصلنامه علمی پژوهشی طب انتظامی، 4(3)، 179-190.‎ [Link]DOI. 10.30505/4.3.179
محمودعلیلو، مجید؛ هاشمی، تورج؛ و ولی‌پور، فاطمه (2012). سوگیری حافظه در افراد مضطرب غیربالینی و مقایسه آن با افراد بهنجار. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی, 6(24), 137-151.‎ [Link]
مدیگان، استیون. (1396). روایت درمانی (تاریخچه، نظریه، درمان). ترجمه امیرحسام خواجه و امیرعلی امیری. تهران: دانژه.
مقیمی، پونه و حقیقت، سارا. (1395). اثربخشی روایت درمانی گروهی بر کاهش علائم افسردگی و اضطراب در بیماران مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه. مجله پیشرفت­های نوین در علوم رفتاری، 2(7)، 1-10.‎ [Link]
مورگان، آلیس. (1397). مقدمه‌ای بر روایت‌درمانی (ترجمه طاهره براتی). تهران: رشد.
میرباقری، مرتضی. (1395، 25 فروردین). نشست بررسی آسیب‌های اجتماعی در حضور رهبری. روزنامه اعتماد،  3496. [Link]